Ένας νέος εταιρικός τύπος και η προοπτική να αντικαταστήσει στο μέλλον την Ε.Π.Ε.
Η ανάγκη να προαχθεί η μικρομεσαία επιχείρηση με έναν εταιρικό τύπο πιο ευέλικτο και πιο απλό στην ίδρυση, σε σχέση με τους γνωστούς μέχρι σήμερα τύπους εταιριών, οδήγησε στην θεσμοθέτηση της Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρίας.
Υπό τις υφιστάμενες συνθήκες της γενικότερης οικονομικής ύφεσης που πλήττει την σύγχρονη επιχείρηση οι υπάρχοντες εταιρικοί τύποι αποδείχτηκαν ανεπαρκείς. Ενδεικτικά, στις Ο.Ε. και Ε.Ε. υπάρχει για τον ομόρρυθμο εταίρο το μειονέκτημα της απεριόριστης και σε ολόκληρο προσωπικής ευθύνης του για τα χρέη της εταιρίας, στις Α.Ε., λόγω του κεφαλαιουχικού τους χαρακτήρα, η σύσταση και η νομική πρόβλεψη λειτουργίας τους αφορά τις μεγάλες επιχειρήσεις και στις Ε.Π.Ε., (ενδιάμεσος μεταξύ των δύο ανωτέρω τύπος) ο επιχειρηματίας στερείται της ευελιξίας σε θέματα λήψεως αποφάσεων, γραφειοκρατικοί περιορισμοί κλπ
Με τον νόμο 4072/2012 (άρθρα 43-120) για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πρακτικών αναγκών της σύγχρονης μικρομεσαίας επιχείρησης εισήχθη ο καινοφανής εταιρικός τύπος της Ι.Κ.Ε. με τα κάτωθι βασικά χαρακτηριστικά:
Η Ι.Κ.Ε. συνίσταται από ένα ή περισσότερα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, προβλέπεται δε η δυνατότητα ίδρυσης της και ως μονοπρόσωπης, ενώ ως διαχειριστής μπορεί να οριστεί εταίρος ή τρίτος.
Το ελάχιστο εταιρικό κεφάλαιο για τη σύσταση της είναι 1 Ευρώ.
Οι εταίροι μπορούν να συμμετέχουν στην εταιρία με κεφαλαιακές, εξωκεφαλαιακές ή με εγγυητικές εισφορές.
Οι κεφαλαιακές εισφορές είναι οι παροχές σε χρήμα ή σε είδος, οι οποίες αποτιμώνται άμεσα στο κεφάλαιο της εταιρίας (όπως στις Α.Ε. και Ε.Π.Ε.)
Οι εξωκεφαλαιακές εισφορές αποτελούν παροχές μη άμεσα αποτιμητές λ.χ. οι απαιτήσεις που προκύπτουν από την ανάληψη υποχρέωσης, εκτέλεσης εργασιών ή παροχής υπηρεσιών (όπως στις προσωπικές εταιρίες), ωστόσο , ακόμη και αν το κεφάλαιο της Ι.Κ.Ε. αποτελείται μόνο από τέτοιες, ο χαρακτήρας της παραμένει κυρίως κεφαλαιουχικός.
Οι εγγυητικές εισφορές συνίστανται στην ανάληψη ευθύνης έναντι των τρίτων για τα χρέη της εταιρίας μέχρι το ποσό που ορίζεται στο καταστατικό.
Στην επωνυμία της Ι.Κ.Ε. πρέπει να περιέχονται ολογράφως οι λέξεις «Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρία» ή η συντομογραφία «Ι.Κ.Ε.»
Κατά την ίδρυση δεν απαιτείται η τήρηση συμβολαιογραφικού τύπου, εκτός και αν επιθυμούν κάτι τέτοιο οι εταίροι ή εάν εισφέρονται στην εταιρία περιουσιακά στοιχεία για την μεταβίβαση των οποίων απαιτείται συμβολαιογραφικό έγγραφο ( π.χ. εισφορά ακινήτου στο κεφάλαιο της εταιρίας).
Η διαδικασία σύστασης της εταιρίας γίνεται με απλοποιημένο και γρήγορο τρόπο.
Η επαγγελματική της έδρα κατοχυρώνεται με μία απλή υπεύθυνη δήλωση της διεύθυνσης με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφή του υπόχρεου.
Το καταστατικό και τα εταιρικά έγγραφα μπορούν να συντάσσονται και σε μία από τις επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (χωρίς ειδική πρόβλεψη από το καταστατικό).
Η διάρκεια της είναι πάντοτε ορισμένου χρόνου και στην περίπτωση που δεν ορίζεται στο καταστατικό , ισχύει η δωδεκαετία.
Τα βασικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ι.Κ.Ε. σε σχέση με την Ε.Π.Ε. είναι τα ακόλουθα:
Περιορισμός του γραφειοκρατικού κόστους τόσο κατά τη σύσταση όσο και σε όλη την διάρκεια της λειτουργίας της.
Η σύσταση της γίνεται άμεσα με απλοποιημένο τρόπο, μέσω της υπηρεσίας μίας στάσης του ΓΕΜΗ.
Δεν χρειάζεται αρχικά κεφάλαια.
Αποφεύγεται το κόστος δημοσίευσης σε ΦΕΚ και όπου απαιτείται δημοσιότητα (π.χ. εταιρικών μεταβολών) αυτό γίνεται δια μέσου του ΓΕΜΗ ή της ιστοσελίδας.
Απλοποίηση των διαδικασιών για τις γενικές συνελεύσεις, την συνεδρίαση των οργάνων, την έγκριση των ετήσιων οικονομικών αποτελεσμάτων κ.λ.π.
Δυνατότητα λήψης αποφάσεων των εταίρων τόσο εντός όσο και εκτός συνέλευσης η οποία συγκαλείται 8 ημέρες πριν από την πραγματοποίηση της. Οι εταίροι μπορούν να ενημερωθούν για αυτήν και μέσω του ηλεκτρονικού τους ταχυδρομείου.
Πρόβλεψη λειτουργίας της και ως μονοπρόσωπη.
Έχει νομική προσωπικότητα και ευθύνεται μόνο αυτή με την περιουσία της για τις εταιρικές υποχρεώσεις, εκτός των περιπτώσεων κατά τις οποίες εταίρος ευθύνεται μέσω εγγυητικών εισφορών.
Προβλέπεται η δυνατότητα των εξωκεφαλαιακών εισφορών π.χ. εταίρος μπορεί να προσφέρει αντί για κεφάλαιο εργασία ή οποιαδήποτε άλλη παροχή υπηρεσιών (όπως στις προσωπικές εταιρίες).
Βασική καινοτομία της Ι.Κ.Ε. είναι η αποσύνδεση της εταιρικής συμμετοχής και των μεριδίων από το κεφάλαιο. Τα εταιρικά μερίδια δεν ανάγονται αποκλειστικά στο κεφάλαιο, ως μοναδικό παρανομαστή, αλλά σ’ ένα ευρύτερο παρονομαστή που αποτελείται από την αξία του συνόλου των εισφορών.
Υπαγωγή στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. μόνο του διαχειριστή της Ι.Κ.Ε. και του μοναδικού εταίρου στις μονοπρόσωπες Ι.Κ.Ε. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται το ανυπέρβλητο εμπόδιο της υποχρεωτικής ασφάλισης στον Ο.Α.Ε.Ε. όλων των εταίρων της Ε.Π.Ε.
Έδρα της στο δήμο που ορίζεται στο καταστατικό και υπάρχει η δυνατότητα μεταφοράς της καταστατικής έδρας σε άλλος κράτος –μέλος της Ευρώπης.
Υποχρέωση της Ι.Κ.Ε. να διατηρεί ιστοσελίδα και να αναφέρει σε αυτήν πληροφορίες που την αφορούν, γεγονός που συντελεί στην εταιρική διαφάνεια και στην αύξηση της προστασία των συναλλασσομένων.
Τελικά, από τα παραπάνω προκύπτει ότι ο εταιρικός τύπος της Ι.Κ.Ε. έχει πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με τους άλλους εταιρικούς τύπους (και ειδικά αυτού της Ε.Π.Ε.) και ως εκ τούτου η προοπτική της Ι.Κ.Ε. είναι να αντικαταστήσει στο μέλλον την Ε.Π.Ε., αλλά και σε πολλές περιπτώσεις να αποτελέσει το νομικό υποκατάστατο της Α.Ε.