ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

ΑΙΡΕΙ ΤΟΥΣ ΦΡΑΓΜΟΥΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

Της Μαρίας Δήμα

Χωρίς κανέναν φραγμό θα απλώνει η Εφορία το μακρύ της χέρι πάνω από τους οφειλέτες. Το Συμβούλιο της Επικρατείας, με χθεσινή τελεσίδικη απόφασή του, άναψε το «πράσινο φως» ώστε το ελληνικό Δημόσιο να προβαίνει στις ηλεκτρονικές κατασχέσεις των οφειλετών χωρίς προηγούμενη ενημέρωσή τους, προκειμένου να μπορούν να ασκήσουν τα προβλεπόμενα ένδικα μέσα ή να εξοφλήσουν τα χρέη τους.

Αυτό αποφάσισε η 7μελής σύνθεση του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου, δίνοντας το δικαίωμα στο Δημόσιο (Εφορία, ΙΚΑ κ.λπ.) να προβαίνει σε κατασχέσεις χρημάτων που βρίσκονται σε τραπεζικούς λογαριασμούς λόγω οφειλών (συνταξιούχων, μισθωτών, καταστηματαρχών), ακόμα κι αν δεν έχει προηγουμένως ενημερωθεί ο οφειλέτης.

Η απόφαση αυτή ανατρέπει προηγούμενη του Στ΄ Τμήματος του ΣτΕ (αλλά και παλιότερες αποφάσεις) που εμπόδιζε τέτοιες ενέργειες του Δημοσίου κρίνοντας ότι η σχετική διάταξη του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (Ν.Δ. 356/1974) είναι αντισυνταγματική αφού ο οφειλέτης δεν μπορεί να αμυνθεί νομικά. Οι αποφάσεις αυτές όμως λόγω σπουδαιότητας παραπέμφθηκαν στην αυξημένου κύρους 7μελή σύνθεση, η οποία τις ανέτρεψε και έληξε οριστικά το θέμα υπέρ του Δημοσίου.

Με την υπ’ αριθμ. 2082/2014 απόφασή του και με άλλο πρόεδρο, η αυξημένη σύνθεση του ΣτΕ έκρινε τα εντελώς αντίθετα από την 5μελή σύνθεση του ίδιου Τμήματος, με εξαίρεση τον εισηγητή της υπόθεσης που συντάχθηκε με την απόφαση του περασμένου Μαρτίου.

«…Ο οφειλέτης γνωρίζει ευθέως πότε το βεβαιωμένο χρέος του καθίσταται ληξιπρόθεσμο και από την επόμενη της ημέρας κατά την οποία το χρέος κατέστη ληξιπρόθεσμο είναι δυνατή η λήψη σε βάρος του αναγκαστικών μέτρων για την είσπραξη του χρέους» αναφέρουν οι δικαστές.

Εάν ο οφειλέτης δεν είναι συνεπής, συντάσσεται το κατασχετήριο το οποίο δεν κοινοποιείται στον οφειλέτη, παρά μόνο στην τράπεζα, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων:

«Η μη κοινοποίηση στον οφειλέτη οφείλεται στον προφανή λόγο ότι, αν αυτός επληροφορείτο την επικείμενη λήψη του μέτρου, θα έσπευδε να εισπράξει από τον τρίτο (σ.σ.: τράπεζα) τα οφειλόμενα σ’ αυτόν χρήματα ή απαιτήσεις ή θα ανελάμβανε τα εις χείρας τρίτου κινητά του, με συνέπεια, βεβαίως, να καθίσταται αδύνατη η εξ αυτών ικανοποίηση της αξιώσεως του Δημοσίου… Η μη πρόβλεψη στον νόμο και πρόσθετης υποχρεώσεως για μία τρίτη, ενδιάμεση, κοινοποίηση προς τον οφειλέτη πριν από την ενεργοποίηση του δικαιώματος του Δημοσίου να λάβει εις βάρος του μέτρα αναγκαστικής εκτελέσεως δεν παραβιάζει συνταγματικές διατάξεις ούτε, ειδικότερον, τη διάταξη του άρθρου 20 παρ. 2 του Συντάγματος, αφού καθιδρύεται, πάντως, στον νόμο πλήρες και αποτελεσματικό σύστημα έννομης προστασίας του οφειλέτη του Δημοσίου».